15 mei: naamfeest van de H. Dymphna - De link/twinning Tydavnet-Geel
Dymphna (Dympfna/Dimfna/Dympna/Dimpna):
De tijdlijn gaat terug naar de 7e eeuw, in de noordelijke gebieden van het Ierse eiland; het huidige Tytavnet te Monaghan, een enclave nabij de huidige Noord-Ierse grens.
Daar leefde de heidense High King Damon met z’n mooie katholieke vrouw. Die liet haar dochter Dymphna in het geheim dopen door de geestelijke Gerebernus.
Op 14- jarige leeftijd verloor Dymphna haar moeder. High King Damon was ontroostbaar en op aangeven van zijn raadgevers, ging men tevergeefs op zoek naar een nieuwe gemalin.
Dymphna was even mooi als haar gestorven moeder en daarop gaven de raadslieden de High King de raad om met z’n dochter te trouwen.
Nadat Dymphna dit vernam nam ze de vlucht, samen met enkele vertrouwelingen en de geestelijke Gerebernus, en via omzwervingen kwamen ze aan te Antwerpen en vluchtte men de bossen in richting de Kempen.
Vlakbij een kapel, in het teken van St. Maarten, bouwden ze hun nieuw verblijf en stelden ze zich ten dienste van armen en zorgbehoeften.
Snel werden de verkenners van het hof erop uit gezonden en in de omgeving van het huidige Geel, het gehucht Zamel (dicht bij Tongerlo) merkten ze op dat in de herberg die ze bezochten hetzelfde type van muntstukken circuleerden als deze waarmee zij zelf betaalden.
High King Damon werd ingelicht en kwam naar de Belgische Kempen.
Toen Dymphna met hem weigerde te trouwen, nam Damon zijn zwaard en in hevige woede onthoofde hij z’n dochter en liet de geestelijke Gebernus door zijn gevolg eveneens onthoofden.
Geschokt door de gebeurtenissen werden de lichamen van de slachtoffers met respect begraven. Nadien kwam men Dymphna eren en aanbidden voor krankzinnigheid (vanwege de woede van haar vader) en te dienen (9-daagse novene).
High King Damon zou later krankzinnig geworden zijn door wroeging, verdriet en eenzaamheid.
Later werd er te Geel de H. Dymphna kerk gebouwd en door de toevloed aan pelgrims stelden de lokale bevolking hun huizen open.
Daar zijn de relikwieën onder gebracht, die in normale tijden te bezichtigen zijn van april tot eind september. In het gasthuismuseum komt men meer te weten over de geschiedenis van de H. Dymphna.
In 1992 werd de verbroedering tussen Geel en het Ierse Tydavnet een feit.
Om de 5 jaar gaat er een stoet door de straten van Geel. In 2020 ging deze niet door.
In het gehucht Zammel te Westerlo is de niet publiek toegankelijke Dymphna kapel. De parochiekerk is in het teken van Gebernus.
In de omgeving is er een mooi natuurgebied.
Tydavnet/Tetavnet (Tigh Damhnata “House of Davnet”); gelegen in de noordelijke provincie Ulster in het graafschap/ County Monaghan; enkele km ten noorden van de stad Monaghan.
De Heilige Dymphna Holy Well (bron) is gelegen, ongeveer 4km stappen, ten noorden van het centrum van het dorpje Tydavnet, ergens tussen de L1000 (Knockatallion) en de R186 (Monaghan-Clogher B83 N-IRL), ter hoogte van Drumnasillagh.
In het dorp is Jack’s bar een kleine, gezellige pub, vlakbij de bushalte van de locale buslijn
Achter en rond de kerk ligt een mooi kerkhof, en naast de pub is een kleine natuurtuin.
Hieronder nog enkele (van de vele) links ivm deze naamdag en beide steden.
www.volksverhalen.be/Geel_Dymphna
Tydavnet – Geel:
http://tydavnet.com/news/2020/06/twinning-committee-welcomes-geel-tydavnet-virtual-trip
Tourisme Geel:
https://openchurches.eu/nl/gebouwen/sint-dimpna-geel
Gehucht Zammel (verblijfplek H.Dymphna):
www.visit-geel.be/sint-dimpnakapel-zammel
informatie en foto’s bezorgd door Jan Herman
bewerkt door Bart sr Depestel
